Historia Sekcji Ortopedii Dziecięcej Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego

W dniu 19 marca 1991 roku Zarząd Główny PTOiTr powołał do życia Sekcję Ortopedii Dziecięcej. Stało się to możliwe po wieloletnich uporczywych działaniach i zabiegach Kierownika Kliniki Ortopedii Dziecięcej profesora Ignacego Wośki. Już pierwsze lata działalności Sekcji pokazały konieczność jej istnienia.

Pierwszym przewodniczącym Sekcji był oczywiście profesor Ignacy Wośko, a pierwszą siedzibą Katedra i Klinika Ortopedii Dziecięcej AM w Lublinie. Kolejnymi przewodniczącymi Sekcji byli prof. Witold Marciniak oraz prof. Marek Synder. Wkrótce po powołaniu Sekcji Ortopedii Dziecięcej okazało się, że była to niezwykle słuszna decyzja. W krótkim okresie czasu w skład Sekcji wchodziło 200 lekarzy ortopedów z różnym stażem pracy. Dzięki zaangażowaniu prof. Wośki Sekcja dynamicznie rozwijała się, a tradycją stały się coroczne sympozja podczas których omawiano najbardziej istotne zagadnienia dotyczące kluczowych zagadnień ortopedii dziecięcej.

Pierwsze Sympozjum Sekcji odbyło się w roku 1991 w Lublinie, a tematem wiodącym wrodzona dysplazja stawu biodrowego. Ten ważny temat połączono z doświadczeniami ortopedów dziecięcych w wykorzystywaniu ultrasonografii do wczesnej diagnostyki tej wady.

W roku 1992 zorganizowane zostało II Sympozjum w Zakopanem z tematyką leczenia bezoperacyjnego mózgowego porażenia dziecięcego. Sympozjum to gościło wielu wybitnych znawców tematu w tym neurologów dziecięcych, radiologów i całe grono ortopedów.

Trzecie Sympozjum zostało zorganizowane w roku 1993 w Poznaniu, a jej temat skupił się wokół bezoperacyjnego leczenia wrodzonej stopy końsko-szpotawej. W rok później w Kazimierzu nad Wisłą uczestnicy kolejnego Sympozjum omawiali zagadnienia związane z rozszczepem kręgosłupa, a w roku 1995 w Miedzeszynie (Otwock) choroby i wady kręgosłupa. W roku 1996 w Krakowie odbyło się VI Sympozjum naszej Sekcji poświęcone następstwom urazowych uszkodzeń chrząstek wzrostowych i nasad kości długich. Zaproszonym gościem był prof. Klaus Parsch z Kliniki Ortopedii Dziecięcej Olgahospital w Stuttgardzie w Niemczech. Referat programowy profesora Parscha pozostawił wspaniałe wrażenie i usystematyzował sposób leczenia urazów chrząstki nasadowej u dzieci. W roku później w Konstancinie na kolejnym Sympozjum Sekcji omawiano wady wrodzone kończyn typu przerostów i ubytków, a w roku 1998 na promie płynącym ze Szczecina do Ystad omawiano operacyjne leczenie mózgowego porażenia dziecięcego. Gościem Sympozjum był prof. S. Thoma z Niemiec i dr A. Tkaczuk ze Szwecji. Niezwykle aktualny i ważny temat omawiano podczas IX Sympozjum Sekcji, który odbył się ponownie w Miedzeszynie. Tematem tym były następstwa zapalenia stawu biodrowego u noworodków. W roku 2000 w Poznaniu omawiano operacyjne leczenie wrodzonej stopy końsko-szpotawej.

W roku 2001 obchodziliśmy 10 rocznice istnienia Sekcji. Sympozjum jakie odbyło się w tym roku w Łodzi dotyczyło choroby Perthesa. Na Sympozjum to zaproszono uznanych znawców tego tematu z całego świata w osobach T. Catteralla i M. Bensona z Wielkiej Brytanii, A. Herringa i W. Lehmana z USA, L. Jani, L. Meissa i F. Nietharda z Niemiec oraz T. Terjesena z Norwegii. W opinii uczestników było to jedno z najciekawszych i najlepiej zorganizowanych Sympozjów naszej Sekcji.

W roku 2002 w Nałęczowie uczestnicy Sekcji omawiali zagadnienia związane z rozwojową dysplazją stawu biodrowego do 2 roku życia z uwzględnieniem potrzeb operacyjnych. Gościem Sympozjum był prof. Viktor Bialik z Izraela, wybitny znawca zagadnienia. W roku 2003 w Rzeszowie, tematem wiodącym było młodzieńcze złuszczenie głowy kości udowej. Ponownie gościem Sympozjum był prof. Klaus Parsch. Ostatnie XIV Sympozjum Sekcji odbyło się w Miedzeszynie/Otwocku w maju 2004 r. i było jednocześnie pierwszym Polsko-Czesko-Słowackim Spotkaniem Ortopedów. Wśród zaproszonych gości byli między innymi profesorowie: Franz Grill, Pavel Dungl, Klaus Parsch, Michael Millis.

Obecność wielu tak znakomitych gości na Sympozjach organizowanych przez Sekcję Ortopedii Dziecięcej potwierdza znaczenie polskiej ortopedii dziecięcej w świecie podobnie jak udział członków Sekcji w rozmaitych kongresach naukowych w świecie, gdzie nie tylko przedstawiamy własne referaty naukowe, ale zapraszani jesteśmy do moderowania sesji naukowych lub przedstawiania referatów programowych.

W chwili obecnej 10 członków naszej Sekcji jest członkami European Paediatric Orthopaedic Society (EPOS) ( J. Czubak, M. Jóźwiak, P. Koczewski, T. Lejman, M. Napiontek, W. Marczyński, S. Snela, M. Synder, B. Pruszczyński i B. Musielak), trzech członkami Pediatric Orthopaedic Society of North America (POSNA) ( T. Lejman, M. Napiontek i B. Pruszczyński), oraz dwóch  American Academy of Cerebral Palsy (M. Jóźwiak i B. Pruszczyński). Nasza działalność międzynarodowa jest wyraźnie zaznaczona szczególnie podczas kongresów EPOS. Dumą napawa nas fakt, że od lat są systematycznie przyjmowane do prezentacji nasze referaty na drodze konkursu poprzez anonimowe recenzje. Tych prac jest na tyle dużo, że na tym europejskim forum jesteśmy silną narodową grupą i to grupą stosunkowo młodą.

Członkowie Sekcji Ortopedii Dziecięcej są często zapraszani jako moderatorzy sesji naukowych lub wykładowcy podczas ważnych kongresów naukowych ( M. Napiontek, M. Synder, J. Czubak, M. Jóźwiak). Koledzy T. Karski i M. Synder i J. Czubak są recenzentami w Journal of Pediatric Orthopaedics B, a M. Napiontek w Journal of Pediatric Orthopaedics – wydanie amerykańskie.

Rozwój Sekcji Ortopedii Dziecięcej możliwy jest dzięki zaangażowaniu i pasji jej członków. To dzięki nim obserwujemy w ciągu ostatnich kilku lat olbrzymi rozwój i postęp w zakresie ortopedii dziecięcej, m. in. wprowadzenie systemu powszechnych badań ultrasonograficznych w celu wczesnej diagnostyki rozwojowej dysplazji stawu biodrowego, nowoczesnych technik w leczeniu wrodzonej stopy końsko-szpotawej, dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym oraz resztkowej dysplazji stawu biodrowego u dorastających.

W Polsce, w chwili obecnej działa już 6 klinik mających wpisaną w nazwie ortopedię dziecięcą (Lublin, Poznań, Zakopane, Szczecin, Łódź, Białystok). Na szczególna uwagę zasługuje powstały 3 lata temu w Rzeszowie dziecięcy oddział ortopedyczno-urazowy, w którym w ramach szpitala wojewódzkiego leczy się kompleksowo dzieci z wadami, zniekształceniami i urazami narządu ruchu.

Systematyczne szkolenia członków Sekcji oraz czynne uczestnictwo w najważniejszych kongresach o tematyce ortopedii dziecięcej pozwala nam stwierdzić, że Sekcja Ortopedii Dziecięcej naszego Towarzystwa jest przystosowana do wymagań stawianych ortopedom dziecięcym u progu XXI wieku.